| Böbrek üstü bezi, vücudumuzda böbreklerin üzerinde yerleşmiş, baş parmak kadar büyüklükte adrenal bezlerdir. Böbrek üstü bezi korteks denilen dış kısmı ve medulla denilen iç kısımdan oluşur. Adrenalin ve noradrenalin hormonu iç kısmından salgılanır. Beyin ve hipofiz bezi hormon üretimini kontrol altında tutar. Bu iki hormonun kana girmesi kan basıncıyla, kalp atım hızının yükselmesine neden olur, vücut faaliyetlerini etkiler. Vücudumuzdaki fiziksel ve duygusal stresler hormon üretiminde etkili olabilir. Böbrek üstü bezi dış kısmında kortikosteroidler denilen üç türden oluşan grup hormon üretimi olur. Bu hormonların biri cinsiyet hormonları olup, dişilerine östrojen, erkek olanlarına androjen denir. Glukokortikoid hormonları diğer grubu oluşturur ve nişastalı gıdaların karaciğerde glikojene dönüşmesine etki eder. Mineralokortikosteroidler dış kısımda üretilen hormonların diğer grubudur. Bu hormonlar potasyum ve mineral tuzların vücutta kontrollü şekilde kullanımını sağlar.
Böbrek Üstü Bezi Yapısı ve İşlevleri
Böbrek üstü bezi böbreklerin üzerine yerleşmiş, üçgen biçimindeki yapılardır ve stres durumlarında vücutta dengeyi sağlar. Böbrek üstü bezlerini etkileyen tümörler genellikle ani kan basıncı artışında ya da başka hastalıkların tetkiki için yapılan karın içi görüntüleme sırasında tespit edilebilir.
Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları
Cushing Sendromu:
Böbrek üstü bezi dış kısmında üretilen glukokortikoid hormonlarının normalden fazla miktarda kana karışması bu rahatsızlığın oluşmasına neden olur. Hormonların fazla üretilmesi adrenal bezlerde hormon üretiminin fazla olmasından ya da başka bir hastalığın tedavisinde kullanılan steroid ilaçların yani kortizonun çok uzun zamandır kullanılması nedeniyle olabilir. Hastalarda Cushing sendromu belirtileri ise;- Omuzların üstünde ve arasında kamburluğa neden olacak düzeyde yağ birikiminin olması
- Belirli bir zamanda yüzün kırmızılaşması ve yuvarlak bir görünümde olması
- Gövdenin alt kısmında cilt çatlaklarının olması
- Ruhsal sorunların yaşanması
- Kasların zayıflaması, yorgunluk hissi
- Vücuttaki su birikimi nedeniyle ödem oluşması
- Vücutta aşırı kıllanma olması
- Adetten kesilme, iktidarsızlık sorunu yaşanması
- Vücutta çürüklerin oluşması
- Şeker hastalığının ortaya çıkması
- Omurga ve leğen kemiklerinde oluşan osteoporoz
Addison Hastalığı:
Böbrek üstü bezini etkileyen bu hastalık kortekste yeteri kadar hormon üretimi olmadığında ortaya çıkar. Hastalığın ilerlemesi otoimmün hastalıklardaki gibi bir hastalığın etkisiyle ya da kendini tahrip edebilecek etkenler olduğunda olur. Her yaşta, her cinsiyette kişileri etkileyebilir. Hastalığın belirtileri arasında ise;- İştahsızlık ve beraberinde kilo kaybı olması
- Bitkinlik, bilinç bulanıklığı, zayıflık gibi etkenlerle ortaya çıkan hareketsizlik, kansızlık sorunlarının yaşanması
- Kan basıncının düşmesi
- Ciltte kararma olması
- Kan şekerinde düşme olması
- Kusma, ishal, kabızlık, hazımsızlık gibi belirtilerle oluşan karın ağrısı
- Cinsel isteksizlik olması Addison hastalığı belirtileri olabilir.
Böbrek Üstü Bezinin Faydaları
Böbrek üstü bezi her iki taraftaki böbreğin üzerinde yerleşmiş, böbreklerden bağımsız, hormon üretiminde etkili adrenal bezlerdir. Herhangi bir sağlık sorunu olmadığında, faaliyetlerin yürütülmesi için gerekli hormonların üretilmesini sağlarlar. Ancak bir hastalığın etkisine girerlerse, vücuttaki dengede bozulabilir. Böbrek üstü bezlerinin sağlıklı çalışması vücudun stresle başa çıkmasına, kan basıncının düzenlenmesine, metabolizmanın dengelenmesine ve cinsiyet hormonlarının üretimine katkıda bulunur.
|
.jpg "Boyun Lenf Bezi Şişmesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Tükrük Bezleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Yanakta Beze Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Bebeklerde Lenf Bezi Şişmesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Ensede Yağ Bezesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Lenf Bezi İltihabı Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Boyunda Lenf Bezi Şişmesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Kasık Lenf Bezleri Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Lenf Bezi Şişmesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Koltuk Altı Lenf Bezleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Boyun Lenf Bezleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
Vücudumda yaşadığım ani kan basıncı artışları ve kalp atım hızındaki yükselme, böbrek üstü bezlerinden salgılanan adrenalin ve noradrenalin hormonlarından kaynaklanabilir mi? Ayrıca, bu tür hormonel dengesizliklerin stresle bağlantılı olduğunu duymuştum, doğru mudur?
Cevap yazBerk bey, bahsettiğiniz ani kan basıncı artışları ve kalp atım hızı yükselmeleri, gerçekten de adrenalin ve noradrenalin gibi bçbrek üstü bezlerinden salgılanan hormonlarla bağlantılı olabilir. Bu hormonlar, vücudun "savaş ya da kaç" tepkisi olarak bilinen stres durumlarında salgılanır ve kalp atım hızının artması, kan basıncının yükselmesi gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkabilir. Evet, hormonel dengesizlikler genellikle stresle ilişkilidir. Kronik stres, bu hormonların sürekli olarak yüksek seviyelerde kalmasına neden olabilir ve bu da sağlık sorunlarına yol açabilir. Bir doktora başvurmanız ve durumu detaylı bir şekilde değerlendirmeniz faydalı olacaktır.